50% các công việc của con người sẽ bị AI thay thế chỉ trong 3 năm tới?

Nhiều năm trước khi ChatGPT của OpenAI cho thế giới thấy công nghệ trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI) có thể làm gì, nhà đầu tư mạo hiểm Kai-Fu Lee đã nhìn thấy tiềm năng đột phá của AI trong thị trường lao động.

AI tạo sinh (Generative AI) là một nhánh của trí tuệ nhân tạo tập trung vào việc tạo ra dữ liệu mới hoặc nội dung mà không chỉ dựa trên dữ liệu đầu vào mà còn có khả năng sáng tạo. Các hệ thống AI tạo sinh sử dụng các mô hình học máy để tạo ra văn bản, hình ảnh, âm thanh, video, và nhiều loại nội dung khác mà trông giống như được tạo ra bởi con người. 

Tiềm năng đột phá của AI trên thị trường lao động

Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của quỹ đầu tư Sinovation Ventures đã dự đoán vào năm 2017 rằng AI sẽ trở nên lớn mạnh hơn tất cả các cuộc cách mạng công nghệ trước đây của nhân loại cộng lại, bao gồm cả việc sáng tạo ra điện và internet, và AI có khả năng vượt xa con người.

“AI có thể làm nên những điều siêu phàm, và chúng tôi nghĩ rằng nó sẽ có mặt trong mọi ngành công nghiệp, có thể thay thế 50% công việc của con người, tạo ra một lượng tài sản khổng lồ cho nhân loại và xóa bỏ đói nghèo,” Lee nói với CNBC vào năm 2017, sau đó dự báo rằng điều này sẽ xảy ra trong vòng 10 năm tới.

Sau 7 năm, tại diễn đàn Fortune Innovation ở Hồng Kông vào tháng 3 vừa qua, khi Kai-Fu Lee trả lời phỏng vấn với tổng biên tập Fortune, Alyson Shontell, lời tiên đoán này vẫn còn nguyên giá trị.

Với mốc thời gian của dự đoán chỉ còn ba năm, Shontell hỏi ông liệu nó có còn chính xác không, và ông trả lời, “Điều đáng ngạc nhiên là dự đoán vẫn còn chính xác. Mọi người đã chỉ trích tôi vì quá lạc quan vào các năm 2017, 2018, 2019, và tôi đã hơi lo lắng vào thời điểm đó. Tuy nhiên, khi AI tạo sinh ra đời, tôi nghĩ mọi người đều đồng ý rằng đây là điều đúng đắn.”

AI có thể sẽ loại bỏ công việc văn phòng nhanh hơn công việc lao động tay chân, Lee bổ sung, mô tả rằng đây là một vấn đề rất quan trọng mà một số quốc gia đã bắt đầu nhận ra cần phải giải quyết.

AI sẽ không thể hoàn toàn thay thế con người?

Khi được hỏi các bậc phụ huynh nên nói gì với con cái về sự nghiệp tương lai của chúng, ông nói điều đầu tiên mọi người nên làm là “dừng những lời vô nghĩa về việc trẻ em sử dụng ChatGPT để gian lận.”

Chatbot, thứ có thể tạo ra câu trả lời tự nhiên cho các câu hỏi về nhiều chủ đề, là một công cụ khác, giống như Microsoft Word hay Adobe Photoshop, ông lập luận.

Khi trẻ em lớn lên, bước vào lực lượng lao động, và được đánh giá về hiệu suất của mình, các ông chủ sẽ nhìn vào kết quả cuối cùng của công việc chứ không phải là việc họ đã sử dụng ChatGPT hay tìm kiếm Google, Lee nhấn mạnh.

“Chúng ta cần khuyến khích mọi người tận dụng AI và sử dụng tất cả các công cụ để họ có thể phát huy tối đa khả năng của mình,” ông nói. “Ngoài ra, nó cũng sẽ mang lại một sự chỉ dẫn tuyệt vời về những điều mà người dùng có thể phấn đấu để đạt được và những điều không đáng để theo đuổi.”

Kai-Fu Lee vẫn tin rằng con người luôn tồn tại những nét độc đáo không thể mô phỏng, lấy dẫn chứng từ việc nhân loại có linh hồn trong khi máy móc không bao giờ có. 

“Chúng ta có lòng trắc ẩn và sự đồng cảm. Chúng ta có cảm xúc và khả năng yêu thương. Chúng ta có khả năng kết nối với người khác và tạo ra sự tin tưởng.”

Thực tế, hơn cả các kỹ năng về kỹ thuật hay về kinh doanh, kỹ năng quan trọng nhất là khả năng giành được lòng tin của người khác, điều này xuất phát từ sự chân thành, khả năng làm việc nhóm, sự chia sẻ và chỉ số cảm xúc (EQ) cao, ông giải thích.

“Tôi có nghĩ rằng AI có thể mô phỏng điều đó không? Có. Tôi có nghĩ rằng mọi người sẽ chấp nhận để AI mô phỏng, ít nhất trong 50 năm tới không? Không. Vì vậy, đó sẽ là khoảng thời gian đủ dài để thế hệ tương lai tồn tại và tìm ra bước đi tiếp theo,” Lee nói.