Là một võ sĩ có nền tảng Judo và Muay Thái, Shannon "OneShin" Wiratchai có một kho vũ khí hoàn hảo để mang lên sàn đấu. Và để phối hợp chúng một cách hoàn hảo nhất, võ sĩ đang thi đấu tại ONE Lightweight đã sáng tạo ra hệ thống R.A.R.E - những quy tắc mang lại một phong cách đánh độc nhất vô nhị.
R.A.R.E là 4 chữ cái viết tắt của 4 yếu tố - mà theo Shannon Wiratchai rằng mỗi võ sĩ cần đảm bảo thực hiện được trên sàn đấu. Và một khi có thể phối hợp chúng với nhau, "OneShin" tin rằng võ sĩ đó hoàn toàn có thể kiểm soát thể trận ở mọi thời điểm.
Tuy nhiên, trước đó, Shannon Wiratchai nhắc tới một yêu cầu khác mà các võ sĩ cần đảm bảo để R.A.R.E có thể phát huy hiệu quả tốt nhất. Đó là sự thăng bằng (balance)
Balance - sự thăng bằng là nguyên tắc tối quan trọng trong bất kì môn thể thao hay hoạt động thể chất nào. Trụ vững, kiếm soát được toàn bộ cơ thể trong mọi tư thế là điều cơ bản nhất trong các môn võ đánh đứng. Wiratchai nhiều lần nhấn mạnh rằng đay sẽ là nền tảng để xây dụng toàn bộ các kĩ năng khác khi tập luyện và thi đấu.
"Một khi có ý định ra đòn, phải chắc chắn rằng bạn kiểm soát được cơ thể mình, không quan trọng bạn định tấn công tầm xa, tầm gần, rộng hay hẹp, thẳng hay vòng. Miễn duy trì được thăng bằng, thì yếu tố đầu tiên trong R.A.R.E sẽ phát huy tác dụng."
"Ngược lại, tung một đòn đấm mà chân không chạm đất, đầu bạn lại không thể trở về vị trí cân bằng, lúc đó, chỉ có thể hi vọng rằng cú đấm trúng đích hoặc bạn sẽ tự đưa mình vào một tư thế khó."
Sau khi có thể kiểm soát được thăng bằng, Shannon Wiratchai mới nhắc tới những yếu tố cần thiết trong R.A.R.E.
Range - Khoảng cách
Chữ cái đầu tiên trong 4 nguyên tắc - chính là range (khoảng cách) . Khoảng cách (hay cự li) là thứ mà võ sĩ cần tính toán trong mỗi cuộc giao tranh. Trong MMA, khoảng cách càng tối quan trọng. Khả năng tính toán khoảng cách tốt giúp cho các đòn đánh trở nên hiệu quả hơn.
"Nếu bạn thực sự kiểm soát được cự li và khoảng cách - hiểu được cách ra vào hợp lý khi kiểm soát thăng bằng. Thì thậm chí, bạn vẫn có thể đánh trúng đối phương và rút lui an toàn khi tung một đòn đánh không chuẩn kĩ thuật. "
Để tăng khả năng kiểm soát khoảng cách, Wiratchai khuyên người tập nên thử các bài tập về bộ pháp (footwork) - một phần quan trọng để phát triển yếu tố này.
Angle - Góc độ
Sau 2 chuyển động cơ bản nhất : tiến - lùi, chúng ta sẽ nói về góc độ (angle). Thông thường, nếu bạn và đối thủ cùng thực hiện việc ra vào, thì việc có một khoảng cách ra đòn lý tưởng thực sự không dễ dàng. Lúc này, bạn cần nhiều thứ hơn là việc kiểm soát khoảng cách trong kho vũ khí của mình.
"Thông thường, bạn có thể chơi trò ra-và-vào với đối thủ, chẳng ai dính đòn cả, đặc biệt khi cả 2 đều có phản xạ và tốc độ tốt - ngay lập tức có thể rút lui và vô hiệu hóa đòn đánh của nhau. Điều này thường xảy ra trong các trận Karate" - Wiratchai giải thích.
"Đây chính là lúc góc độ tạo nên sự khác biệt. Thỉnh thoảng, bạn phải tự tìm góc đánh, bước sang, xòng vòng để tìm thấy thói quen của đối thủ và lại bắt đầu tận dụng khoảng cách - yếu tố đầu tiên."
"Tất nhiên, khi bạn chủ động lao vào và đối thủ rút lui theo một hướng khác, vô tình họ cũng sẽ tạo ra góc đánh cho bạn."
Rhythm - Nhịp độ
Với tất cả các môn võ - mục tiêu cuối cùng là tự vệ, hoặc thi đấu - chính vì vậy chỉ có một vài kĩ thuật thực sự hữu dụng. Những cú đấm, đá, gối, chỏ - các kĩ thuật căn bản, dù vậy, bằng cách biến hóa chúng, hiệu quả của những đòn đánh đó gần như là vô hạn.
"Khi tìm được vị trí ra đòn, hoặc có thể chớp lấy cơ hội có thể tung ra nhiều hơn đòn đánh. Bạn có thể thực hiện các tổ hợp đòn. Có thể, các tổ hợp đòn chỉ đơn thuần là ghép các đòn đánh lại với nhau và không khác biệt mấy về hình thức - tuy nhiên, nhịp điệu sẽ khiến chúng trở nên đặc biệt." - Wiratchai nói về chữ R thứ 2 trong R.A.R.E - nhịp độ (rhythm).
"Giống như những bài hát vậy" - "OneShin" mô tả - "Cùng một nốt, nhưng đổi nhịp điệu, sẽ là một phiên bản hoàn toàn khác, thậm chí là thành một bài khác"
"Các kĩ thuật đánh đứng cũng như vậy. Cùng một tổ hợp đòn, nhưng nếu bạn phối hợp giữa khoảng cách và góc độ, đòn thật - đòn giả, nhanh - chậm, tất cả các yếu tố đó, bạn có thể tạo ra những pha tấn công đa dạng với hiệu quả bất ngờ. Như những người nhạc công chơi nhạc vậy."
Execution - Triển khai
Nhiều người nghĩ rằng mục tiêu cuối cùng của việc ra đòn là trúng đích mà không quan tâm tới các nguyên lý chuyển động của cơ thể, hoặc kiểm soát vị trí sau khi kết thúc. Theo Wiratchai, yếu tố cuối cùng trong R.A.R.E - không hẳn là một nguyên tắc, nhưng Execution - việc triển khai các kĩ thuật nên được cân nhắc.
"Khi nhìn thấy đòn đánh, chúng ta vô hiệu hóa chúng, sau đó là tìm thấy mục tiêu và bắt đầu ra đòn. Giữa 2 thời điểm phòng thủ và phản công, chúng ta thường quên mất việc kiểm soát sự ổn định bản thân, thay vào đó là cố tìm cách gây tổn thương lên đối thủ. Hãy chắc chắn rằng không có bất ngờ nào xảy ra - Vì thế, luôn nhớ nguyên tắc này trước khi tiến hành bất cứ kĩ thuật nào. "
Nam Khánh
