Hôm nay, ngày 9/9 âm lịch được gọi là ngày "Tết Trùng Cửu" và gắn liền với câu chuyện leo núi để phòng bệnh, tăng cường sức khỏe.
Tết Trùng Cửu có nghĩa là ngày Tết với sự lặp lại của số 9 tức là ngày 9/9 Âm lịch hàng năm. Đây là tiết khí cuối cùng sau mùa thu hoạch. Sau tiết "Trùng cửu" trời sẽ trở lạnh và bắt đầu vào tiết "Đông chí" tức là bắt đầu mùa Đông.
Nguồn gốc của Tết Trùng Cửu
Nguồn gốc của ngày "Tết Trùng Cửu" bắt đầu từ những câu chuyện truyền thuyết có nguồn gốc từ Trung Quốc. Có hai câu chuyện khác nhau nhưng đều nhắc đến và khuyến khích hoạt động leo núi.
Câu chuyện thứ nhất vào đời hậu Hán khoảng năm (25-250) sau công nguyên.
Theo đó, có một người tên Hoàng Cảnh học đạo tiên với thầy Phí Trường Phòng, một hôm sư phụ báo với Hoàng Cảnh rằng tới ngày 9 tháng 9 gia đình Hoàng Cảnh sẽ gặp phải một nạn lớn nên phải tránh đi bằng cách lên núi cao.
Khi đi, anh phải mang theo túi đỏ đựng hạt tiêu, uống rượu hoa cúc, rồi quay trở lại vào buổi tối thì sẽ tai qua nạn khỏi.
Hoàng Cảnh nghe theo lời dạy của thầy. Thoát được nạn, trở về nhà thì thấy gà, vịt, lợn, chó trong nhà thực sự đã bị dịch chết hết.
Một câu chuyện khác về nguồn gốc của Tết Trùng Cửu cũng gắn liền với câu chuyện leo núi. Sách “Phong Thổ Ký” có chép lại câu chuyện như sau:
Cuối đời nhà Hạ (2205-1818 trước Công nguyên), vua Kiệt tha hóa vô độ, tàn ác với dân chúng. Ngọc Hoàng Thượng Đế nổi giận muốn trừng trị nhà vua nên giáng một trận đại hồng thủy nhấn chìm tất cả trong biển nước vào đúng ngày 9/9 âm lịch. Chỉ những người leo lên núi cao vào dịp đó mới thoát chết.
Tại sao nên đi leo núi vào ngày Trùng cửu 9/9?
Cả hai câu truyện về ngày Tết Trùng Cửu đều có liên quan đến việc leo núi để tránh nạn. Chính vì vậy trong văn hóa của Trung Quốc và một số quốc gia láng giềng như Việt Nam, vào ngày 9/9 âm lịch thường diễn ra hoạt động thể thao đi lên khu vực có địa thế cao như leo núi, vãn cảnh đền, chùa.
Khi tham gia các hoạt động leo núi, cơ thể sẽ được vận động mạnh và hít thở nhiều không khí trong lành, có thể giúp tằng cường sức khỏe cho người tham gia. Vì vậy, cơ thể sẽ trở nên khỏe mạnh hơn và phòng tránh được các loại bệnh tật.
Ngoài leo núi, ngày trùng cửu cùng là dịp để hiếu kính với ông bà, cha mẹ
Đối với người Trung Quốc, ngày 9/9 Tết Trùng Cửu còn được gọi là ngày của người già, Lão Nhân Tiết hoặc Kính Lão Tiết.
Điều này có thể là do sau khi mùa màng được thu hoạch vào mùa Thu, con cháu có nhiều món ăn ngon, sản vật quý để biếu cho ông bà, cha mẹ hoặc đã có tiền để chăm lo săn sóc cho người lớn tuổi trong nhà.
Chính vì vậy những gia đình có người lớn tuổi trong dịp trùng cửu ngoài đi leo núi sẽ còn có thêm hoạt động chúc thọ người lớn tuổi.
Nam Quỳnh
