Thể Thao 247 - Một huấn luyện viên thời buổi bây giờ không chỉ cần có chuyên môn tốt, mà anh ta cũng cần một cái đầu đủ tinh thế và khéo léo để 'cừu đen' không phải hỏng tất cả.
VIDEO: "Bộ não chiến thuật" của HLV Park dẫn dắt U22 Việt Nam
Maurizio Sarri đang đứng trước nguy cơ bị Chelsea sa thải sau chuỗi trận thảm hại trong thời gian vừa rồi. Đáng chú ý, đó có thể sẽ là lần thứ 3 Chelsea thay tướng trong vòng 6 năm qua và chẳng có một HLV nào ở lại Stamford Bridge quá 2 mùa giải. Tát cả họ đều bị cá tính mạnh của các cầu thủ trong đội lấn át và không thể kiểm soát được cái tôi lớn bên trong phòng thay đồ. Vậy thực ra, biết cách kiểm soát được phòng thay đồ trong đội bóng có ý nghĩa gì trong thành công của câu lạc bộ?.
Đội tuyển Pháp tại World Cup 2010 là một ví dụ cho việc các “cừu đen” của đội bóng âm mưu chống đối HLV trưởng. Điều đó vô tình khiến đội tuyển Pháp có scandal lớn nhất trong lịch sử bóng đá nước nhà và họ trở thành tâm điểm cho giới truyền thông thời điểm đó. Còn các trường hợp gần đây như việc MU sa thải Mourinho hay ông Rajevac bị đội tuyển Thái Lan “đá ra đường” tại Asian Cup 2019. Trùng hợp thay, sau khi thay tướng, các đội bóng đều trình diễn bộ mặt khác hẳn so với lúc ban đầu.
Nghề HLV không đơn giản như nhiều người nghĩ. Bạn chỉ vào sân tập, truyền đạt chiến thuật đến các cầu thủ rồi cuối tuần ra sân thi đấu là xong. Cái vòng luẩn quẩn đó là điều dễ thấy nhất nếu bạn là CĐV thông thường. Nhưng đó không phải điều cốt lõi của câu chuyện vì đằng sau đó là rất nhiều vấn đề lớn nhỏ khác cần thuyền trưởng của đội bóng giải quyết.
Sâu bên trong đó, các HLV cần trang bị cho mình kỹ năng giao tiếp ngoài xã hội. Vì suy cho cùng, cầu thủ cũng là con người. Họ có cảm xúc nên khác hẳn một cỗ máy vô tri vô giác. Bạn không thể đến bên họ và nói những lời khiến họ cảm thấy đang bị ra lệnh. Họ cần sự mềm mỏng trong giao tiếp, muốn nghe những lời chia sẻ hơn là các câu nói phân rõ quan hệ cấp trên và cấp dưới.
HLV giỏi là những người biết cách thu hẹp khoảng cách với các cầu thủ trong đội. Tức biết cách tạo được mối quan hệ giữa họ giống như bạn bè. Vì khi trở thành bạn, cả 2 mới có được sự tin tưởng và có được niềm tin thì rất dễ trong việc hợp tác tạo ra thành quả. Đó gọi là nghệ thuật “đắc nhân tâm” hay thu phục lòng người được nói đến trong các cuộc chiến bên TQ ngày xưa. Vấn đề này thường không liên quan đến chiến thuật nhưng đóng vai trò sống còn cho thành công của một đội bóng.
Tạo nên sự gắn kết và khiến mọi người lắng nghe là điều tiên quyết giúp quan hệ của HLV và cầu thủ phát triển vì nó giúp cả tập thể cùng hướng đến một cái đích chung. HLV có thể nói đủ thứ về chiến thuật nhưng tất cả đều vô nghĩa khi các học trò không nghe lời. Các nhà cầm quân sẽ bất lực triển khai mong muốn của mình trong trận đấu nếu đội bóng không có ý chí tập thể. Muốn đánh thắng kẻ địch phía ngoài thì ở bên trong, cần có được tinh thần đoàn kết. Nếu toàn đội luôn trong tình trạng “gà nhà đá nhau” thì chưa cần ra sân cũng biết chắc phải nhận thất bại.
Mournho có giỏi không? Có chứ, một HLV có 2 danh hiệu C1 và vô địch 4 giải đấu hàng đầu châu Âu thì sao có thể xem thường. Conte có tài không? Rõ ràng, khi ông là người giúp Juventus thống trị lại Serie A và Chelsea vô địch Ngoại hạng Anh. Nhưng dù họ có xuất chúng đến đâu, cũng đều bị các ông chủ sa thải một cách không thương tiếc khi không được lòng cầu thủ.
Ngày ở Real, Mourinho công khai chỉ trích Iker Casillas và đày biểu tượng của đội bóng lên ghế dự bị. Chẳng ngạc nhiên khi cựu HLV Inter bị nhóm cầu thủ TBN tại đây, dẫn đầu là Ramos tiễn ra khỏi Bernabeu. Hazard cầm đầu nhóm làm loạn ở Chelsea để trực tiếp khiến Conte mất việc tại London.
Zinedine Zidane có thể coi là minh chứng cho việc kiểm soát tốt phòng thay đồ, thành công sẽ đến với đội bóng. Chính bản thân chiến lược gia người Pháp cũng từng thừa nhận ông chẳng có nhiều bài vở về chiến thuật. So với những Pep Guardiola, Jurgen Klopp ông chỉ đáng làm học trò. Nhưng ông có cho mình sự điềm tĩnh và làm chủ tốt được phòng thay đồ.
Cái uy của Zidane có được rất lớn từ khi chiến lược gia người Pháp còn làm cầu thủ. Sự nổi tiếng giúp ông nhanh chóng có được cái uy trong mắt nhiều học trò và tạo được ảnh hưởng cũng như là biểu tương giúp đội bóng trở thành một tập thể gắn kết.
Chính Toni Kross cũng có lời phát biểu về Zidane:” Ai cũng biết Zizou là cầu thủ xuất sắc nhường nào. Ông ấy đã nếm trải đủ mọi thứ với tư cách một siêu tiền vệ, do vậy chúng tôi chấp nhận mọi điều ông ấy nói và cố gắng biến những ý đồ của ông ấy thành hiện thực. Zizou không cần sử dụng một cái loa, bởi tất cả chúng tôi đều lắng nghe ông ấy"
Nhờ thế, ông có một thành tựu đáng kể tại Real Madrid. 9 danh hiệu và 3 cup C1 trong 2 năm rưỡi làm việc tại TBN. Thành tích cực kỳ đáng nể với một người chân ướt chân ráo bước vào sự nghiệp cầm quân. Vì vậy với nhiều người, Zidane như một kẻ ăn may khi cứ giành được nhiều danh hiệu lớn liên tiếp nhưng ông không thể hiện phong cách chiến thuật rõ rệt nào trong giai đoạn đó.
Tuy nhiên, họ không biết rằng may mắn chẳng có nghĩa lý gì nếu đội bóng của họ chưa đến cái tầm vươn đến đỉnh cao. Và may mắn chỉ thực sự đến bên người có tài, có khả năng. Zidane chưa hoặc cũng có thể không bao giờ là một HLV giỏi về chiến thuật. Nhưng cựu cầu thủ Real có khả năng trong khâu quản lý nhân sự, quản lý những cá tính khác nhau trong đội bóng. Người ngoài không đánh giá cao Zidane vì cái tài của ông ẩn quá sâu trong hậu trường, không được thể hiện rõ nhất trên sân bóng.
Đội bóng có thể thi đấu thăng hoa trong một vài trận, nhưng để duy trì một thói quen chiến thắng dài lâu, nhất định cần có một tập thể thống nhất. Nhìn vào trường hợp của Mourinho hay Conte rồi so sánh với Zidane, không thể coi thường câu chuyện quản lý trong phòng thay đồ. Vì chính nó mới là gốc rễ để tạo được tiền đề cho những thành công sau này của đội bóng.
Phong Hoàng
