Gần 60 năm kể từ khi Volvo được cấp bằng sáng chế cho loại dây đai an toàn ba điểm mà hiện nay xuất hiện trên mọi mẫu xe ô tô. Pháp luật và những cảnh báo trên xe có lẽ là những thứ khiến đa phần chúng ta phải thắt dây an toàn chứ không phải do một suy nghĩ thứ hai về việc đó. Cho dù ngày nay các lựa chọn túi khí là rất đa dạng thì những chiếc dây an toàn trên xe vẫn là thứ bảo vệ an toàn nhiều nhất cho những người trên xe mỗi khi tai nạn xảy ra.
Nội dung chính
Năm 1959, bằng sáng chế dây an toàn ba điểm của Volvo đã trở thành một tính năng tiêu chuẩn trên những chiếc Volvo Amazon, chiếc đầu tiên được trang bị dây an toàn. Không có tính năng nào khác ngoài an toàn thụ động, nhưng những chiếc dây an toàn đã cho thấy được tác dụng của mình: người ta ước tính rằng ít nhất một triệu người đã được cứu bởi các dây an toàn ba điểm trong quá trình tồn tại 57 năm của mình.
Phiên bản đầu tiên của dây an toàn ba điểm được sáng chế bởi Nils Bohlin, một kỹ sư của Volvo, dây an toàn hầu như không thay đổi trong vòng 40 năm đầu, các phiên bản mới nhất đã có những điều chỉnh nhỏ để phù hợp hơn với công nghệ an toàn của những chiếc xe hiện đại.
Nils Bohlin, cha đẻ của dây an toàn ba điểm
Richard Cuerden, nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Giao thông vận tải của Anh (TRL), cho biết: "Trong những năm chín mươi, chúng tôi bắt đầu nhận thấy một số điều thông minh hơn, chẳng hạn như dây an toàn tự động điều chỉnh lực thắt. Một dây an toàn tự động điều chỉnh lực sử dụng một động cơ điện nhỏ giúp thắt chặt dây an toàn xung quanh bạn ngay khi xảy ra va chạm, trong khoảng 20 mili giây, vì vậy nó giúp giảm thiểu những rủi ro do dây an toàn bị lỏng khiến bạn không bị văng về phía trước quá nhiều, sau khi thắt chặt, hệ thống sẽ tự động thả lỏng dây an toàn để tránh việc dây đai siết quá chặt khiến bạn bị ảnh hưởng. "
Công nghệ dây an toàn nhanh chóng phát triển trong thập lỷ tiếp theo, những bộ giới hạn lực cho dây an toàn lần đầu được đưa vào sử dụng trong những năm cuối của thập kỷ 90 đã trở nên phổ biến hơn từ đầu thế kỷ này.
Cuerden giải thích: "Nếu xảy ra một vụ tai nạn nghiêm trọng, bạn sẽ nhận thấy các tai nạn do dây an toàn cố định gây ra, bởi vì khi đó toàn bộ lực thắt sẽ tập trung quanh vùng ngực của bạn, hiện tượng này có thể làm gãy xương sường của bạn, hoặc tệ hơn".
"Khi lực thắt vượt một ngưỡng, điều đó sẽ làm bạn bị thương, ngưỡng đó là 6 kilonewtons, dây an toàn ngày nay thắt chặt và thả lỏng một cách có kiểm soát, và cho phép bạn di chuyển về phía trước một khoảng vừa đủ để va vào túi khí, qua đó tăng an toàn cho bạn."
Âm thanh cảnh báo khi bạn không thắt dây an toàn không chỉ là một lời nhắc nhở, một số nhà sản xuất, bao gồm Mercedes, hiện nay trang bị hệ thống điều chỉnh hiệu suất triển khai túi khí tùy thuộc vào việc có hay không có người bị kẹt trong xe. Bước tiếp theo là công nghệ thông minh này có thể tinh chỉnh sự kết hợp giữa dây an toàn và túi khí phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vụ tai nạn và trọng lượng, hình dạng và thậm chí cả tuổi tác của những người trong xe. Do đó dây an toàn là một thành phần không thể thiếu trong hệ thống an toàn hiện đại.
Dây an toàn nhìn đơn giản nhưng không thể thiếu trong hệ thống an toàn của xe ô tô
Cuerden cho biết: "Chúng tôi muốn nhìn thấy những gì chúng ta gọi là thông minh, một hệ thống thích nghi, trong đó đã được định sẵn để đối phó với một số tình huống".
"Ví dụ, nếu trong xe là một thanh niên và xảy ra một vụ va chạm mạnh, sẽ là không hợp lý nếu như để quá nhiều tải trọng hạn chế bởi dây an toàn, lúc ấy, một túi khí lớn sẽ là điều hợp lí nhất. Nhưng nếu đó là một cụ già 70 tuổi, thì việc hãm tải băng một dây an toàn và một túi khí vừa đủ sẽ là hợp lí hơn."
Thậm chí với các loại cảm biến hiện đại, Cuerden nói, còn có thể dự đoán trước được tai nạn sắp xảy ra. Các hệ thống hiện đại được tinh chỉnh để phản ứng tốt hơn với các tình huống khác nhau. Khi chiếc xe "nhận ra" những nguy hiểm, nó sẽ thực hiện một số bước để đảm bảo an toàn cho bạn.
Cuerden nói: "Hoặc là bạn 'nói" với nó: Tôi là một lái xe - và bạn sẽ là người quyết định mọi thứ và chiếc xe 'biết' bạn là ai - hoặc chiếc xe sẽ đảm nhiệm việc xử lý thông qua các bộ cảm biến, từ đó điều chỉnh tốc độ, vị trí chỗ ngồi của bạn,... "
Nhưng ông tin rằng những hệ thống tự động trong các trường hợp khẩn cấp (hiện đang rất phổ biến, sử dụng camera hoặc công nghệ radar để từ đó hiệu chỉnh phanh, giảm tốc) không thể thay thế hoàn toàn hệ thống an toàn thụ động như dây an toàn.
Anh Mỹ
