Ngọc Thanh
Hơn một thập kỷ khi Sir Alex Ferguson rời ghế huấn luyện, Manchester United vẫn đang trong cơn khủng hoảng kéo dài khi Erik ten Hag trở thành HLV thứ năm phải rời đi, để lại câu hỏi lớn về tương lai của một trong những CLB vĩ đại nhất lịch sử bóng đá Anh.
Khi Erik ten Hag đặt bút ký vào bản hợp đồng dẫn dắt Manchester United vào năm 2022, vị chiến lược gia Hà Lan được kỳ vọng sẽ là người đưa Quỷ đỏ trở lại đỉnh cao sau một thập kỷ chìm trong khủng hoảng. Với thành công rực rỡ tại Ajax - nơi ông xây dựng một đội bóng trẻ đầy khát vọng và tiến đến bán kết Champions League 2019, Ten Hag được coi là lựa chọn hoàn hảo để khôi phục lại DNA chiến thắng tại Old Trafford.
Nhìn lại hơn hai năm dẫn dắt Man United, Ten Hag đã có những khoảnh khắc để lại dấu ấn. Hai danh hiệu - Carabao Cup và FA Cup - là minh chứng cho những nỗ lực của ông trong việc xây dựng lại đội bóng. Đặc biệt, chiến thắng trước Barcelona ở Europa League và Newcastle ở chung kết Carabao Cup đã thắp lên hy vọng về một Manchester United đang hồi sinh. Tuy nhiên, những thành công đó không đủ để che đậy những vấn đề cốt lõi mà CLB đang phải đối mặt.
Thời điểm Ten Hag đến Old Trafford, MU vừa trải qua mùa giải tồi tệ nhất trong kỷ nguyên Premier League với chỉ 58 điểm. Điều này phản ánh sự xuống dốc không phanh của CLB kể từ khi Sir Alex Ferguson nghỉ hưu vào năm 2013. Trong 11 năm qua, không một HLV nào có thể sánh được với những gì Ferguson đã làm được.
Con số thống kê cho thấy điều này: Trong 20 chức vô địch hạng cao nhất của United - kỷ lục tại Anh, thì 13 danh hiệu thuộc về Ferguson và 5 thuộc về Matt Busby. Hai huyền thoại này cũng giành được 33 trong tổng số 44 danh hiệu lớn của CLB.
Triết lý bóng đá của Ten Hag tại Man United là một bài toán phức tạp. Ông muốn xây dựng một đội bóng kiểm soát thế trận thông qua quyền kiểm soát bóng, nhưng đồng thời cũng có khả năng tấn công nhanh, trực tiếp. Điều này đòi hỏi một hệ thống phức tạp: các cầu thủ tấn công phải tích cực gây áp lực cao, trong khi hàng tiền vệ - vốn thiếu sức mạnh và khả năng chạy - phải che chắn khoảng trống phía sau. Kết quả là đã tạo nên một Quỷ đỏ mâu thuẫn trong chính lối chơi của mình: đội bóng có thể rất nguy hiểm trong những pha phản công nhưng lại cực kỳ dễ bị tổn thương trước các đòn phản công của đối thủ.
Vấn đề lớn nhất của Ten Hag nằm ở việc ông dường như muốn kết hợp những ưu điểm của nhiều chiến thuật khác nhau mà không tính đến tính khả thi của chúng. Điều này phản ánh qua việc MU thường xuyên thay đổi cách tiếp cận trận đấu, từ pressing cao đến phòng ngự thấp, từ kiểm soát bóng đến phản công nhanh. Sự thiếu nhất quán này khiến các cầu thủ trở nên lúng túng và mất phương hướng trên sân.
Tình trạng này càng trở nên tồi tệ hơn khi các đối thủ đã nghiên cứu kỹ và tìm ra cách khắc chế lối chơi của Man United. Họ nhận ra những điểm yếu trong hệ thống của Ten Hag: hàng tiền vệ dễ bị xuyên thủng, hậu vệ thiếu tốc độ và khả năng chống phản công yếu. Kết quả là những trận thua đậm trước các đối thủ lớn, đặc biệt là khi thi đấu sân khách.
Manchester United hiện đang đứng trước những thách thức to lớn. CLB chưa một lần cạnh tranh được danh hiệu Premier League kể từ năm 2013 và chỉ có 5 lần kết thúc ở trong top 4. Điều này cho thấy sự tụt hậu của đội chủ sân Old Trafford so với các đối thủ như Manchester City, Liverpool hay Arsenal. Tân CEO Omar Berrada tham vọng đưa Man United vô địch Premier League vào năm 2028, nhân dịp kỷ niệm 150 năm thành lập CLB. Tuy nhiên, đây là một mục tiêu đầy thách thức.
Quản lý Manchester United không đơn giản chỉ là công việc huấn luyện bóng đá. Đây là trọng trách điều hành một thương hiệu toàn cầu với hơn 1 tỷ người hâm mộ. CLB phải đối mặt với áp lực truyền thông khổng lồ ở mọi cấp độ. Mỗi quyết định, mỗi trận đấu đều được soi xét kỹ lưỡng. Điều này tạo ra một môi trường làm việc cực kỳ áp lực cho bất kỳ HLV nào.
Một trong những vấn đề lớn nhất của MU là niềm tin sai lầm vào "DNA chiến thắng" của CLB. Họ nghĩ rằng chỉ cần một HLV giỏi là có thể khôi phục lại vinh quang xưa. Thực tế cho thấy vấn đề nằm sâu hơn nhiều: từ cấu trúc quản lý CLB, chiến lược chuyển nhượng đến việc phát triển cầu thủ trẻ. Các nhà đầu tư mới của Man United đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc cải tổ toàn diện CLB.
Tương lai của Quỷ đỏ sau thời Ten Hag vẫn là một ẩn số. CLB cần một HLV không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn phải có tầm nhìn dài hạn và khả năng chịu đựng áp lực cực lớn. Họ cần một chiến lược rõ ràng về cách xây dựng đội bóng, từ đào tạo trẻ đến chuyển nhượng. Quan trọng nhất, Man United cần thời gian và sự kiên nhẫn - điều mà họ đã không có trong suốt một thập kỷ qua.
Bài học từ thời kỳ Ten Hag cho thấy không có giải pháp nhanh chóng nào cho những vấn đề của đội bóng. Đây là một quá trình dài hơi đòi hỏi sự thay đổi toàn diện, từ tư duy quản lý đến cách vận hành CLB. Chỉ khi đó, Manchester United mới có thể hy vọng về việc trở lại đỉnh cao của bóng đá Anh và châu Âu - một ước mơ mà họ vẫn đang "lầm lũi" đi tìm trong hơn chục năm vừa qua.
Ngọc Thanh
