Minh Đức
Danh sách triệu tập của đội tuyển Việt Nam chuẩn bị cho VCK Asian Cup 2023 cũng đã được công bố. Vậy qua bản danh sách này chúng ta có thể rút ra điều gì về ĐTQG Việt Nam dưới thời Phillipe Troussier?
* Những cái tên cũ mà mới
Trong đợt hội quân sơ bộ lần này, HLV Phillipe Troussier đã triệu tập tổng cộng 32 cái tên để sàng lọc kĩ càng trước khi chốt danh sách 23 tuyển thủ sẽ được tham dự giải đấu trên đất Qatar. Qua bản danh sách triệu tập, ngoại trừ một vài cái tên đã phải nói lời chia tay với đội tuyển vì chấn thương như Văn Lâm, Đức Chiến và Thanh Nhàn thì những cái tên còn lại có thể nói là đã khá quen mặt với NHM nước nhà. Hoàng Đức, Quang Hải, Tiến Linh, Hùng Dũng hay Tuấn Anh đều đã là trụ cột của đội tuyển trong nhiều năm trở lại đây và họ hứa hẹn vẫn sẽ đóng vai trò trụ cột trong chiến dịch Asian Cup sắp tới của đội tuyển Việt Nam. Ngoài ra, những gương mặt đã thể hiện tốt ở những giải đấu thuộc cấp độ trẻ trước đây như Khuất Văn Khang, Văn Tùng hay Đình Bắc… cũng sẽ có cơ hội để thử sức mình.
* Dấu hiệu của một sự chuyển giao
Những cái tên mà HLV Troussier lựa chọn lần này đều đa số là những cầu thủ trẻ, bằng chứng là việc 32 tuyển thủ được HLV Philippe Troussier triệu tập chuẩn bị cho Asian Cup 2023 có độ tuổi trung bình chỉ là 24,94. Việc đem đến nhiều cái tên trẻ của bóng đá nước nhà đến thử sức ở một giải đấu khốc liệt như Asian Cup là một nước cờ mạo hiểm của Trousier, nhưng trước khi NHM đặt dấu hỏi về danh sách triệu tập trẻ trung này của ông ta, chúng ta cũng cần phải đặt ra một câu hỏi, đó là tham vọng và mục tiêu của đội tuyển ở giải đấu này là gì? Khi xác định được đúng thứ mà đội tuyển nói chung và HLV nói riêng muốn hướng đến, NHM mới có thể hiểu được lí do tại sao HLV Phillipe Troussier lại lựa chọn nhiều cái tên trẻ đến vậy cho hành trình Asian Cup sắp tới.
Quay trở lại thời điểm khi HLV Troussier mới đến với bóng đá Việt Nam, VFF đã đặt mục tiêu rằng đội tuyển Việt Nam sẽ phải vượt qua được vòng bảng của Asian Cup 2023 và cố gắng lọt vào đến vòng loại thứ 3 của World Cup 2026. Với những mục tiêu cụ thể nêu trên, việc HLV Troussier mạo hiểm lựa chọn những cái tên vẫn còn tương đối trẻ để bắt đầu có phải là một nước đi hợp lí? Khi chúng ta nhìn vào những cái tên như Hoàng Đức, Tiến Linh, Quang Hải hay Hùng Dũng, họ cũng đã đều bước đến ngưỡng tuổi 25 hoặc 26, thậm chí là 30 tuổi với trường hợp của Hùng Dũng và Ngọc Hải.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc khi bước đến chiến dịch vòng loại World Cup 2026, những cái tên kể trên hầu như đã chạm đến ngưỡng tuổi 30, thậm chí có người đã 34, 35 tuổi. HLV Troussier chắc chắn đã nhận ra vấn đề này và việc ông ta bắt đầu công cuộc “đãi cát tìm vàng”, tìm ra những viên ngọc quý của bóng đá Việt Nam để thay thế dần những lão tướng trên đội tuyển là điều nên phải xảy ra, nếu không muốn nói là xảy ra càng sớm thì càng tốt.
Một lí do khác cho sự thay đổi có phần trẻ trung của đội tuyển ở đợt triệu tập lần này là việc chính bản thân các cầu thủ trụ cột của ĐTQG Việt Nam trong vài năm trở lại đây đã có dấu hiệu đi xuống về mặt phong độ. Quang Hải sau thời gian chơi bóng tại châu Âu đã gần như đánh mất chính mình và phải rất vất vả để có thể làm quen lại với việc được thi đấu thường xuyên khi anh gần như chỉ ngồi dự bị trong suốt quang thời gian thi đấu tại Pau FC. Tiến Linh thì luôn thể hiện dưới sức mỗi lần anh được ông thầy Troussier sử dụng trong các trận đấu gần đây của đội tuyển Việt Nam khi cảm giác bóng hay những pha xử lí bóng của anh đều chỉ đem đến sự thất vọng.
Những trụ cột khác như Hùng Dũng hay Quế Ngọc Hải dường như cũng đã bị tuổi tác bắt kịp khi màn trình diễn của họ ở trên tuyển hay ở các CLB chủ quản cũng rất thất thường. Cũng phải nói rằng sự đi xuống về mặt phong độ của lứa cầu thủ thuộc thế hệ vàng này của bóng đá Việt Nam đã bắt đầu nhen nhóm từ cuối triều đại của HLV Park Hang Seo. Sự thất bại liên tiếp của ĐTQG trên các đấu trường như vòng loại thứ 3 World Cup hay AFF Cup 2022 đã là một minh chứng không thể chối cãi cho luận điểm trên. Vì vậy, một sự thay đổi toàn diện về mặt nhân sự là điều ắt phải xảy ra nếu bóng đá Việt Nam muốn hướng đến những mục tiêu cao hơn trong tương lai.
* Những sự thay đổi về mặt chiến thuật sẽ xuất hiện?
5 năm dưới triều đại của thầy Park có lẽ là 5 năm rực rỡ và thành công nhất của bóng đá Việt Nam trong suốt lịch sử. Thầy Park đã biết khai thác và tận dụng triệt để lứa cầu thủ có lẽ là tài năng nhất mà bóng đá Việt Nam từng có và dẫn dắt họ đến với thành công. Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận một thực tế rằng trong những năm tháng cuối cùng dưới triều đại của HLV người Hàn, đội tuyển của chúng ta gần như không có một sự thay đổi rõ nét nào về mặt con người, lối chơi hay chiến thuật. Và điều này đã khiến đội tuyển Việt Nam dần bị bắt bài.
Vẫn là những con người đó, vẫn là chiến thuật phòng ngự phản công đã làm nên thương hiệu của đội tuyển trong nhiều năm, nhưng lại không thể tạo được những bất ngờ giống như trước đây. Chưa cần phải nhắc đến những ông kẹ ở vòng loại thứ 3 World Cup thì ngay cả những Indonesia hay đặc biệt là Thái Lan đã đều có thể đá ngang cơ, thậm chí là đủ sức đánh bại được đội tuyển Việt Nam. Vì vậy, khi một chu trình thành công qua đi, giờ là lúc chúng ta hướng đến những sự tươi mới của đội tuyển Việt Nam dưới thời của một HLV mới, với những mảng miếng chiến thuật mới cùng những con người mới.
Nhiều người sẽ cho rằng HLV Troussier sẽ thất bại với những dự án của ông, đặc biệt khi họ nhìn vào kết quả thi đấu cũng như lối chơi của đội tuyển dưới thời của vị chiến lược gia này. Mặc dù vậy, khi soi sét một cách kĩ lưỡng hơn về những gì đội tuyển đã thể hiện, thì vẫn có rất nhiều điểm tích cực mà không phải ai cũng nhận ra. Đội tuyển chúng ta đã từng để thua 3 trận liên tiếp: thua 0-1 trước Trung Quốc, 0-2 trước Uzbekistan và 0-6 trước Hàn Quốc. Nhưng Trung Quốc, Uzbekistan hay Hàn Quốc họ đều là những ông lớn của bóng đá châu Á, và việc chúng ta dám đẩy cao đội hình và chơi một cách chủ động trước những ông lớn hàng đầu này là một điểm đáng ghi nhận chứ không thể chê trách.
Nhiều người có thể nói rằng với khả năng của các cầu thủ chúng ta hiện giờ thì lựa chọn một lối chơi hợp lí, thực dụng như dưới thời thầy Park mới có thể đem lại những kết quả tốt. Điều này đúng, nhưng chưa đủ. Việc đá thực dụng và phòng ngự chủ động có thể đem lại những kết quả tốt trong ngắn hạn, trong từng trận đấu cụ thể, nhưng sẽ đem lại rất nhiều vấn đề về mặt đường dài. Đó là khi các đối thủ nhận ra rằng hãy cứ để đội tuyển của chúng ta chủ động cầm bóng tấn công, gần như chúng ta sẽ chẳng tạo ra bất cứ uy hiếp nào đến khung thành của họ. Điều này các bạn hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt thường chứ chưa cần đến những con số thống kê khô khan mỗi khi đội tuyển của chúng ta thi đấu dưới thời ông Park.
Với vị thế hiện tại và những thành công trong quá khứ, các đối thủ của đội tuyển Việt Nam đã dành cho chúng ta một sự tôn trọng nhất định và họ sẽ chơi một cách thận trọng hơn chứ không đơn giản là tấn công phủ đầu chúng ta như trước đây, và khi chúng ta được cầm bóng, được tấn công, được chủ động, vậy chúng ta sẽ làm gì? Đó chính là câu hỏi mà ông Troussier và các cộng sự của mình hiện tại đang đi tìm lời giải. Những trận thua, thậm chí là thua đậm, là bằng chứng cho việc “Phù thủy trắng” đang hướng đội tuyển Việt Nam đến với một phong cách thi đấu khác biệt và hợp thời đại hơn, và NHM nên cho ông thời gian để có thể tiếp tục với những dự án mà ông vẫn còn đang dang dở.
Man City của Pep Guardiola cũng đã phải mất đến vài năm để có thể định hình được chiến thuật, mà đó là khi ông ta được tiếp xúc và làm việc với đội ngũ cầu thủ này trong suốt cả mùa giải, trong khi HLV Troussier thì chỉ có vài đợt tập trung ngắn ngủi trong năm cùng đội tuyển để có thể làm điều này thì việc chúng ta cho ông thêm thời gian là điều tất yếu.
Tất cả những gì được phân tích ở trên giải thích cho lí do tại sao ông Troussier lại triệu tập một đội hình nhiều cầu thủ trẻ và lại gạt bỏ rất nhiều những cái tên cộm cán đã ăn cơm tuyển lâu năm. Ông cũng đã từng phát biểu rằng, ông triệu tập những cái tên đó vì họ phù hợp với chiến thuật mà ông đề ra, bên cạnh đó là việc những cầu thủ này đang có phong độ cao và ông muốn xem họ có thể làm được gì khi họ đứng trong hàng ngũ của đội tuyển Việt Nam.
Bên cạnh đó, HLV Troussier cũng nhấn mạnh việc ông không triệu tập cầu thủ vì cái tên của họ hay những gì họ đạt được trong quá khứ. Điều này cũng tiếp thêm hi vọng cho các cầu thủ trẻ để họ phấn đấu cho một vị trí trong đội tuyển. Những cái tên trẻ này sẽ giúp ông Trousier áp dụng được nhiều ý tưởng chiến thuật mà ông ta muốn triển khai, thay vì những cái tên già cỗi đã quá quen thuộc với phong cách phòng ngự phản công thực dụng dưới thời thầy Park. Và hãy cũng chờ đợi xem bất ngờ gì sẽ đến ở vòng bảng Asian Cup năm nay của đội tuyển Việt Nam dưới thời “phù thủy trắng”.
Minh Đức
