Phan Bùi Quốc Anh
Bóng đá Malaysia một lần nữa nói về hai chữ 'tái thiết' khi bổ nhiệm cựu tuyển thủ quốc gia Ong Kim Swee làm người đứng đầu Chương trình Phát triển Bóng đá Quốc gia (NFDP).
Quyết định này nhanh chóng thu hút sự chú ý bởi đi kèm thông điệp mạnh mẽ từ Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM): trao toàn quyền cho Ong Kim Swee để sửa chữa một hệ thống đào tạo trẻ đã thất bại suốt nhiều năm.
Trên lý thuyết, đây là bước đi hợp lý. Ong Kim Swee là gương mặt dày dạn kinh nghiệm, am hiểu bóng đá nội địa và từng làm việc trong những điều kiện hạn chế về cơ sở vật chất lẫn nhân sự. Tuy nhiên, những động thái ban đầu của cuộc 'tái thiết' này lại đang khiến giới chuyên môn và người hâm mộ không khỏi lo ngại.
Tờ báo NST mới đây đã có những phân tích chuyên sâu, và cho rằng chương trình cả cách của FAM có vẻ như giống đang cắt giảm chi phí nhiều hơn. Thay vì chứng kiến các kế hoạch mở rộng hệ thống tuyển trạch, gia tăng giải đấu trẻ hay đầu tư sâu hơn cho bóng đá học đường và phong trào, những gì xuất hiện sớm nhất lại là việc cắt giảm nhân sự, loại bỏ HLV và thu hẹp chương trình.
Trong bối cảnh ngân sách NFDP được cho là giảm khoảng 35 phần trăm, câu hỏi lớn được tờ NST đặt ra: "Khi những dấu hiệu ban đầu của cải cách liên quan đến việc cắt giảm chi phí, thì việc đặt câu hỏi liệu đây có phải là một cuộc tái thiết thực sự hay chỉ đơn thuần là một biện pháp tiết kiệm chi phí khác là điều hoàn toàn hợp lý".
Thực tế, vấn đề cốt lõi của bóng đá Malaysia chưa bao giờ nằm ở việc thiếu tái cấu trúc, mà nằm ở quy mô và chiều sâu. NFDP và Học viện Mokhtar Dahari (AMD) đã tồn tại hơn một thập kỷ, nhưng thành quả mang lại là vô cùng hạn chế. Các đội tuyển trẻ Malaysia vẫn mờ nhạt ở châu Á, trong khi đội tuyển quốc gia ngày càng phụ thuộc vào cầu thủ nhập tịch.
Đào tạo trẻ không phải là việc “thay máu” nhân sự cho nhanh gọn. Cốt lõi của nó là mở rộng nền móng: nhiều cầu thủ nhí được chơi bóng hơn, nhiều giải đấu được tổ chức hơn, nhiều HLV bám sát cơ sở hơn và nhiều người đi tìm tài năng ở những nơi ít được chú ý. Việc cắt giảm quy mô ngay từ đầu chẳng khác nào thu hẹp cánh cửa cơ hội của chính những cầu thủ trẻ mà bóng đá Malaysia đang muốn cứu vãn.
Nguy hiểm hơn, việc sa thải và tinh giản hàng loạt còn gây tổn thất nghiêm trọng về con người. Các HLV trẻ vốn đã làm việc trong môi trường thiếu ổn định, lương thấp và ít bảo đảm tương lai.Khi niềm tin vào con đường phát triển bị lung lay, những người có năng lực sẽ rời bỏ bóng đá, để lại khoảng trống lớn cho tương lai.
Phan Bùi Quốc Anh
